Bolu'ya net bakış - Bolunet.com.tr

Genco Erkal: Türkiye'nin Tiyatro ve Sinema İkonu, Efsanevi Bir Sanat Yolculuğunun Ardından Hayata Veda Etti

Türk tiyatrosunun ve sinemasının büyük ustası Genco Erkal, 86 yaşında hayata veda etti. 31 Temmuz 2024 tarihinde İstanbul'da lösemi nedeniyle yaşamını yitiren Erkal, ardında unutulmaz bir miras bıraktı. Türkiye'nin sanat dünyasında derin izler bırakan Erkal, kariyeri boyunca tiyatro sahnesinde ve beyaz perdede sergilediği üstün performanslarıyla hatırlanacak.

Genco Erkal, 28 Mart 1938'de İstanbul'da dünyaya geldi. Babası deniz subayı Reşat Bey ve annesi moda tasarımcısı Nebahat Erkal'ın oğlu olarak sanata yatkın bir ailede büyüdü. Erkal, Galatasaray Lisesi İlkokulu'nda yatılı eğitim aldıktan sonra, orta öğrenimini Robert Kolej'de tamamladı. Üniversite eğitimi için İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nü seçen Erkal, aslında tiyatroya olan tutkusunu keşfetmişti. Ailesinin isteği üzerine psikoloji okuyan Erkal, üniversite yıllarında tiyatro ile amatör olarak ilgilenmeye başladı ve bu süreç onun için geri dönülmez bir yolculuğun başlangıcı oldu.

Erkal, tiyatro sahnesine profesyonel olarak adımını, ünlü tiyatro adamı Muhsin Ertuğrul'un teklifiyle attı. İlk profesyonel rolünü Kenter Tiyatrosu'nda sahnelenen "Çöl Faresi" adlı oyunda oynayan Erkal, burada oyunculuğunun yanı sıra rejisörlük yeteneklerini de sergilemeye başladı. Kenter Tiyatrosu'ndan sonra Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu'nda ve Ankara Sanat Tiyatrosu'nda çalıştı. 1963'te Arena Tiyatrosu'nda sahnelenen "Aslan Asker Şvayk" oyunundaki performansı ile İlhan İskender Ödülü'ne layık görüldü.

Genco Erkal, 1969 yılında kurduğu Dostlar Tiyatrosu ile Türk tiyatrosunda devrim yarattı. Mehmet Akan, Şevket Altuğ, Ferit Erkal, Arif Erkin Güzelbeyoğlu ve Nurten Tunç gibi isimlerle birlikte kurulan bu topluluk, Türkiye'de politik tiyatronun gelişiminde öncü rol oynadı. Dostlar Tiyatrosu, özellikle "Rosenbergler Ölmemeliydi" ve "Asiye Nasıl Kurtulur?" gibi oyunlarla büyük ses getirdi. Erkal, bu süreçte Nikolay Gogol'un "Bir Delinin Hatıra Defteri" adlı öyküsünü tiyatroya uyarlayarak Türkiye'nin ilk tek kişilik oyununu sahneye koydu ve bu eserle özdeşleşti.

Sanat yaşamı boyunca Brecht tiyatrosunun önemli eserlerini Türk tiyatrosuna kazandıran Erkal, ayrıca Aziz Nesin, Haldun Taner, Nâzım Hikmet ve Yaşar Kemal gibi edebiyat devlerinin eserlerini sahneye uyarladı. Yaroslav Haşek'in "Aslan Asker Şvayk" ve Bertolt Brecht'in "Galileo" gibi oyunlarında sergilediği performanslar, onun tiyatro sahnesindeki ustalığını perçinledi.

Genco Erkal'ın sinema kariyeri de tiyatro kadar parlaktı. 1982 yılında Ali Özgentürk'ün yönettiği "At" ve 1983 yılında Zeki Ökten'in yönettiği "Faize Hücum" filmleriyle Antalya Film Festivali'nde "En İyi Erkek Oyuncu" dalında Altın Portakal ödüllerine layık görüldü. Erkal, ayrıca "Hakkâri'de Bir Mevsim", "Camdan Kalp", "Pazar: Bir Ticaret Masalı" ve "Prensesin Uykusu" gibi filmlerde başrol oynadı.

Erkal, sanatıyla sınırları aşarak uluslararası alanda da adını duyurdu. Paris'te ve Avignon Festivali'nde Fransızca sahnelenen oyunlarda rol aldı. Nâzım Hikmet'in "Sevdalı Bulut", Philippe Minyana'nın "Ou vas-tu Jérémie?" ve Paulo Coelho'nun "Simyacı" adlı eserlerinde yer aldı.

1993 yılında sanat yaşamı, Ayşegül Yüksel tarafından "Güneşin Sofrasında - Genco Erkal’ın Dostlar Tiyatrosu Serüveni" adlı kitapta ele alındı. Sanatçı, 2008 yılında Sivas Madımak Oteli'nde yaşanan trajik olayı konu alan "Sivas '93" adlı belgesel tiyatro oyununu yazdı ve yönetti. Bu oyun, Türkiye ve Avrupa genelinde büyük ilgi gördü.

Genco Erkal, 25 Kasım 2021'de Cumhurbaşkanı'na hakaret suçlamasıyla yargılandı ve 14 Nisan 2022'de beraat etti. Sanatçı, yaşamı boyunca pek çok ödüle layık görüldü ve Türk tiyatro ve sinemasına katkılarıyla her zaman saygıyla anılacak.

Erkal'ın vefatı, Türk sanat camiasında büyük bir boşluk yarattı. Onun sahneye adanmış hayatı, sanatı ve insan sevgisiyle dolu kişiliği, unutulmaz bir miras olarak yaşayacak. Genco Erkal, ardında bıraktığı eserleri ve sahneye kattığı ruhuyla her zaman hatırlanacak.

Genco Erkal'ın vefatı dolayısıyla BoluNet ailesi olarak kendisine Allah'tan rahmet diliyor, sanat dünyasına ve Türk halkına başsağlığı dileklerimizi iletiyoruz. Onun sanata ve tiyatroya olan katkıları asla unutulmayacak, bıraktığı miras hepimizin kalbinde yaşamaya devam edecektir.

Bu haber BoluNet'ten!

Bolu'nun ve Gündemin nabzını tutun!

BoluNet'te en güncel ve çarpıcı haberler sizi bekliyor: www.bolunet.com.tr